Wszystkich Świętych po niemiecku – słownictwo

Złota polska jesień to moja druga ulubiona pora roku. Uwielbiam kolorowe liście, co roku zbieram też kasztany (i mam potem powypychane kieszenie w kurtce ;)) i grzyby. Jesień ze względu na swoją specyfikę to też czas przemijania. W Polsce obchodzimy Wszystkich Świętych, a m.in u mnie w Szkocji obchodzi się Halloween. Jeśli chodzi o to drugie święto to mam nadzieję, że uda mi się w nim wziąć w tym roku udział. Jestem bardzo ciekawa jak ono „oryginalnie” wygląda. Jakkolwiek makabrycznie by to nie zabrzmiało bardzo też lubię klimat naszego, polskiego święta. Kojarzy mi się głównie z zapachem zniczy i zjazdem całej rodziny. Nie wiem jak u Was, ale u mnie o groby dba się cały rok, więc Wszystkich Świętych to raczej okazja do zobaczenia dawno niewidzianej rodziny i powspominania przeszłości. Nie lubię tylko pluchy i strasznego mrozu.

Jakoś nigdy nie miałam okazji zaobserwować jak ten czas wygląda w Niemczech. Zatem w tej edycji W 80 blogów dookoła świata zadbam o słownictwo związane z przemijaniem i ze śmiercią.

Podstawowym słowem jest der Tod, oznaczający śmierć. Pojawia się ono często w części wyrażeń takich jak np die Todesstrafe – kara śmierci, czy die Todesanzeige – nekrolog. Oprócz tego przedrostek tod- jest często synonimem bardzo, całkiem czy ekstremalnie, skrajnie: todmüde – potwornie zmęczony, todernst – bardzo poważny, todschick – bardzo szykowny itp.

Istnieją też wyrażenia, które pomimo przymiotnika tot – zmarły, nieżywy, nie mają nic wspólnego z umieraniem.

Wyrażenia ze słowem „Tod”

• śmierć – der Tod
• kara śmierci – die Todesstrafe
• nekrolog – die Todesanzeige
• potwornie zmęczony- todmüde
• bardzo poważny – todernst
• bardzo szykowny – todschick

Wyrażenia ze słowem „tot”

• punkt/sytuacja bez wyjścia – der tote Punkt
• wyścig bez rozstrzygnięcia – das tote Rennen
• głuche połączenie telefoniczne, elektryczne – die tote Leitung
• kapitał, który nie przynosi zysków – das tote Kapital

Śmierć bywa też często personifikowana. Jeśli czytaliście kiedykolwiek którąś z książek Terry’ego Pratchetta, to na pewno wiecie, że nie zawsze trzeba podchodzić do personifikacji na poważnie. Kosiarz, kostucha to der Sensenmann; der Schnitter. Na sam szkielet mówi się das Gerippe. W języku niemieckim funkcjonuje też potoczna nazwa na spersonifikowaną śmierć – Freund Hein.

Nazwy na spersonifikowaną śmierć

• kosiarz, kostucha – der Sensenmann; der Schnitter
• szkielet – das Gerippe
• spersonifikowana śmierć – Freund Hein

Łagodny sposób powiedzenia, że ktoś umarł

• X zasnął na wieki. – X ist für immer eingeschlafen. / X ist entschalfen.
• X udał się w ostatnią podróż. – X hat die letzte Reise angetreten.
• Pan zabrał go/ją do siebie. – Der Herr hat ihn/sie zu sich genommen.
• X odszedł od nas. – X ist von uns gegangen.
• X pożegnał się z tym światem. – X hat das Zeitliche gesegnet.

Brutalny sposób powiedzenia, że ktoś umarł

• kopnąć w kalendarz – ins Gras beißen
• wąchać kwiatki od spodu – sich (Dat) die Radieschen von unten an-, besehen/betrachten
• zdechnąć, wyciągnąć kopyta – verrecken
• wykitować – abkratzen
• zdechnąć – krepieren
• zginąć – draufgehen
• poświęcić, zabić, zniszczyć kogoś – jn/etw über die Klinge springen lassen

Słownictwo związane z cmentarzem

• zostać pochowanym na cmentarzu – auf dem Friedhof begraben werden
• pogrzeb – die Beerdigung
• opłakiwać kogoś, nosić po kimś żałobę – trauern um +Akk
• opłakiwać kogoś – beweinen + Akk
• tęsknić za kimś – vermissen + Akk
• płakać – weinen
• składać kondolencje – kondolieren
• zostać skremowanym – im Krematorium eingeäschert werden
• pochować zmarłego – einen Toten beisetzen/beerdigen
• trumna – der Sarg
• grób – das Grab
• urna – die Urne
• wdowa, wdowiec – die Witwe, der Witwer
• zmarły(a) (mężczyzna/kobieta) – der Verstorbene, die Verstorbene

Pozostałe słownictwo

• być martwym, nieżywym – tot sein
• zmarły(a), ofiara śmiertelna – der Tote, die Tote
• zwłoki – die Leiche
• umrzeć w zaawansowanym wieku – in hohem Alter sterben
• umrzeć w wieku X lat – mit X Jahren sterben
• umrzeć na (jakąś chorobę) – sterben an + D
• popełnić samobójstwo – Selbstmord begehen
• eutanazja – die Sterbehilfe
• zginąć – umkommen
• zginąć, umrzeć – ums Leben kommen
• zabijać – töten
• mordować – (er)morden
• napisać testament – ein Testament schreiben/verfassen
• zapisać coś komuś (w testamencie) – jm etw vermachen
• pozostawić coś komuś w spadku – jm etw vererben
• (o)dziedziczyć coś – etw erben

---

Spodobał Ci się ten wpis? Zapisz się koniecznie do Preclowej Poczty

---

Sprawa życia i śmierci; Dzień Wszystkich Świętych we Francji; Jak w Holandii upamiętnia się zmarłych; Niemieckie cmentarze; Jak w Niemczech upamiętnia się zmarłych?; Jak w Norwegii upamiętnia się zmarłych?; Jak w Rosji upamiętnia się zmarłych?; Jak w Szwecji mówi się o śmierci?; Przemijanie po angielsku; Dzień Wszystkich Świętych w Anglii