fbpx

Niemieckie słownictwo przydatne w żłobku

Wszystkich Świętych po niemiecku – słownictwo

Wszystkich Świętych po niemiecku – słownictwo 1200 800 Diana Korzeb

Złota polska jesień to moja druga ulubiona pora roku. Uwielbiam kolorowe liście, co roku zbieram też kasztany (i mam potem powypychane kieszenie w kurtce ;)) i grzyby. Jesień ze względu na swoją specyfikę to też czas przemijania. W Polsce obchodzimy Wszystkich Świętych, a m.in u mnie w Szkocji obchodzi się Halloween. Jeśli chodzi o to drugie święto to mam nadzieję, że uda mi się w nim wziąć w tym roku udział. Jestem bardzo ciekawa jak ono „oryginalnie” wygląda. Jakkolwiek makabrycznie by to nie zabrzmiało bardzo też lubię klimat naszego, polskiego święta. Kojarzy mi się głównie z zapachem zniczy i zjazdem całej rodziny. Nie wiem jak u Was, ale u mnie o groby dba się cały rok, więc Wszystkich Świętych to raczej okazja do zobaczenia dawno niewidzianej rodziny i powspominania przeszłości. Nie lubię tylko pluchy i strasznego mrozu.

Jakoś nigdy nie miałam okazji zaobserwować jak ten czas wygląda w Niemczech. Zatem w tej edycji W 80 blogów dookoła świata zadbam o słownictwo związane z przemijaniem i ze śmiercią.

Podstawowym słowem jest der Tod, oznaczający śmierć. Pojawia się ono często w części wyrażeń takich jak np die Todesstrafe – kara śmierci, czy die Todesanzeige – nekrolog. Oprócz tego przedrostek tod- jest często synonimem bardzo, całkiem czy ekstremalnie, skrajnietodmüde – potwornie zmęczony, todernst – bardzo poważny, todschick – bardzo szykowny itp.

Istnieją też wyrażenia, które pomimo przymiotnika tot – zmarły, nieżywy, nie mają nic wspólnego z umieraniem.

Wyrażenia ze słowem „Tod”

  • śmierć – der Tod
  • kara śmierci – die Todesstrafe
  • nekrolog – die Todesanzeige
  • potwornie zmęczony- todmüde
  • bardzo poważny – todernst
  • bardzo szykowny – todschick

Wyrażenia ze słowem „tot”

  • punkt/sytuacja bez wyjścia – der tote Punkt
  • wyścig bez rozstrzygnięcia – das tote Rennen
  • głuche połączenie telefoniczne, elektryczne – die tote Leitung
  • kapitał, który nie przynosi zysków – das tote Kapital

Śmierć bywa też często personifikowana. Jeśli czytaliście kiedykolwiek którąś z książek Terry’ego Pratchetta, to na pewno wiecie, że nie zawsze trzeba podchodzić do personifikacji na poważnie. Kosiarz, kostucha to der Sensenmann; der Schnitter. Na sam szkielet mówi się das Gerippe. W języku niemieckim funkcjonuje też potoczna nazwa na spersonifikowaną śmierć – Freund Hein.

Slide

Nazwy na spersonifikowaną śmierć

  • kosiarz, kostucha – der Sensenmann; der Schnitter
  • szkielet – das Gerippe
  • spersonifikowana śmierć – Freund Hein

Łagodny sposób powiedzenia, że ktoś umarł

  • X zasnął na wieki. – X ist für immer eingeschlafen. / X ist entschalfen.
  • X udał się w ostatnią podróż. – X hat die letzte Reise angetreten.
  • Pan zabrał go/ją do siebie. – Der Herr hat ihn/sie zu sich genommen.
  • X odszedł od nas. – X ist von uns gegangen.
  • X pożegnał się z tym światem. – X hat das Zeitliche gesegnet.

Brutalny sposób powiedzenia, że ktoś umarł

  • kopnąć w kalendarz – ins Gras beißen
  • wąchać kwiatki od spodu – sich (Dat) die Radieschen von unten an-, besehen/betrachten
  • zdechnąć, wyciągnąć kopyta – verrecken
  • wykitować – abkratzen
  • zdechnąć – krepieren
  • zginąć – draufgehen
  • poświęcić, zabić, zniszczyć kogoś – jn/etw über die Klinge springen lassen

Słownictwo związane z cmentarzem

  • zostać pochowanym na cmentarzu – auf dem Friedhof begraben werden
  • pogrzeb – die Beerdigung
  • opłakiwać kogoś, nosić po kimś żałobę – trauern um +Akk
  • opłakiwać kogoś – beweinen + Akk
  • tęsknić za kimś – vermissen + Akk
  • płakać – weinen
  • składać kondolencje – kondolieren
  • zostać skremowanym – im Krematorium eingeäschert werden
  • pochować zmarłego – einen Toten beisetzen/beerdigen
  • trumna – der Sarg
  • grób – das Grab
  • urna – die Urne
  • wdowa, wdowiec – die Witwe, der Witwer
  • zmarły(a) (mężczyzna/kobieta) – der Verstorbene, die Verstorbene

Pozostałe słownictwo

  • być martwym, nieżywym – tot sein
  • zmarły(a), ofiara śmiertelna – der Tote, die Tote
  • zwłoki – die Leiche
  • umrzeć w zaawansowanym wieku – in hohem Alter sterben
  • umrzeć w wieku X lat – mit X Jahren sterben
  • umrzeć na (jakąś chorobę) – sterben an + D
  • popełnić samobójstwo – Selbstmord begehen
  • eutanazja – die Sterbehilfe
  • zginąć – umkommen
  • zginąć, umrzeć – ums Leben kommen
  • zabijać – töten
  • mordować – (er)morden
  • napisać testament – ein Testament schreiben/verfassen
  • zapisać coś komuś (w testamencie) – jm etw vermachen
  • pozostawić coś komuś w spadku – jm etw vererben
  • (o)dziedziczyć coś – etw erben

Spodobał Ci się ten wpis? Zapisz się koniecznie do Preclowej Poczty


Sprawa życia i śmierci; Dzień Wszystkich Świętych we Francji; Jak w Holandii upamiętnia się zmarłych; Niemieckie cmentarze; Jak w Niemczech upamiętnia się zmarłych?; Jak w Norwegii upamiętnia się zmarłych?; Jak w Rosji upamiętnia się zmarłych?; Jak w Szwecji mówi się o śmierci?; Przemijanie po angielsku; Dzień Wszystkich Świętych w Anglii

Źródła:
Wortschatz und mehr
Wörter und Sätze

Slide

Diana Korzeb

Od 10 lat pomagam moim kursantkom rozgadać się po niemiecku. Piszę bloga dla fanek języka niemieckiego. Więcej o mnie: kliknij tutaj.

Autorka: Diana Korzeb
11 komentarzy
  • Składać kondolencje może być jeszcze – Beileid aussprechen 🙂 Bardzo przydatny post!

  • Bardzo obszerny wpis!
    „Ins Gras beissen” przetłumaczyłabym polskim, podobnym idiomem „gryźć trawę” 😉

  • a jest też idiom typu 'wąchać kwiatki od spodu’? W angielskim jest, po tej akcji dowiedziałam się, że we francuskim również i prowadzę małe językoznawcze badanie jak jest z innymi językami?

    • O ile mi wiadomo to nie, odpowiednikiem będzie to „ins Gras beißen”, czyli dosłownie gryźć trawę. Z kwiatkiem (die Blume) kojarzy mi się tylko „etwas durch die Blume sagen”, ale to oznacza owijać w bawełnę ;).

  • W ogóle – cofam – mój P. właśnie mi uświadomił, że po polsku gryzie się PIACH! 😉

  • Français-mon-amour 26 października 2014 at 11:01

    Ciekawy zbiór słownictwa. Te cztery wyrażenia zawierające w sobie słowo „tote”, które nie odnoszą się dosłownie do umierania wg mnie mają sens- można się w nich doszukać braku życia 😉

  • Justyna – blog o Francji 26 października 2014 at 11:10

    Widzę, że przygotowałaś dla swoich Czytelników prawdziwą ucztę słowną 😀

  • W Niemczech również obchodzi się Halloween dosyć hucznie. Ja kilka dni wcześniej zawsze kupuję słodycze, żeby mieć coś dla dzieci, które chodzą po domach.

    P.S. Chciałam jeszcze zapytać, czy mogę jakoś dołączyć do tej akcji, mimo że nie mam konta na Facebooku.

  • Super. Dziękuję – słownictwo mroczne, ale będę je przyswajać. 😀

  • Widzę spore podobieństwo do holenderskiego w zakresie „śmiertelnego” słownictwa 😉

  • Diana Korzeb / Językowy Precel 5 września 2015 at 22:12

    Nie znam tego polskiego idiomu!