fbpx

Karnawał w Szwajcarii

Wszystkich Świętych po niemiecku – słownictwo

Wszystkich Świętych po niemiecku – słownictwo 1200 800 Diana Korzeb

Złota polska jesień to moja druga ulubiona pora roku. Uwielbiam kolorowe liście, co roku zbieram też kasztany (i mam potem powypychane kieszenie w kurtce ;)) i grzyby. Jesień ze względu na swoją specyfikę to też czas przemijania. W Polsce obchodzimy Wszystkich Świętych, a m.in u mnie w Szkocji obchodzi się Halloween. Jeśli chodzi o to drugie święto to mam nadzieję, że uda mi się w nim wziąć w tym roku udział. Jestem bardzo ciekawa jak ono „oryginalnie” wygląda. Jakkolwiek makabrycznie by to nie zabrzmiało bardzo też lubię klimat naszego, polskiego święta. Kojarzy mi się głównie z zapachem zniczy i zjazdem całej rodziny. Nie wiem jak u Was, ale u mnie o groby dba się cały rok, więc Wszystkich Świętych to raczej okazja do zobaczenia dawno niewidzianej rodziny i powspominania przeszłości. Nie lubię tylko pluchy i strasznego mrozu.

Jakoś nigdy nie miałam okazji zaobserwować jak ten czas wygląda w Niemczech. Zatem w tej edycji W 80 blogów dookoła świata zadbam o słownictwo związane z przemijaniem i ze śmiercią.

Podstawowym słowem jest der Tod, oznaczający śmierć. Pojawia się ono często w części wyrażeń takich jak np die Todesstrafe – kara śmierci, czy die Todesanzeige – nekrolog. Oprócz tego przedrostek tod- jest często synonimem bardzo, całkiem czy ekstremalnie, skrajnietodmüde – potwornie zmęczony, todernst – bardzo poważny, todschick – bardzo szykowny itp.

Istnieją też wyrażenia, które pomimo przymiotnika tot – zmarły, nieżywy, nie mają nic wspólnego z umieraniem.

Wyrażenia ze słowem „Tod”

  • śmierć – der Tod
  • kara śmierci – die Todesstrafe
  • nekrolog – die Todesanzeige
  • potwornie zmęczony- todmüde
  • bardzo poważny – todernst
  • bardzo szykowny – todschick

Wyrażenia ze słowem „tot”

  • punkt/sytuacja bez wyjścia – der tote Punkt
  • wyścig bez rozstrzygnięcia – das tote Rennen
  • głuche połączenie telefoniczne, elektryczne – die tote Leitung
  • kapitał, który nie przynosi zysków – das tote Kapital

Śmierć bywa też często personifikowana. Jeśli czytaliście kiedykolwiek którąś z książek Terry’ego Pratchetta, to na pewno wiecie, że nie zawsze trzeba podchodzić do personifikacji na poważnie. Kosiarz, kostucha to der Sensenmann; der Schnitter. Na sam szkielet mówi się das Gerippe. W języku niemieckim funkcjonuje też potoczna nazwa na spersonifikowaną śmierć – Freund Hein.

Slide

Nazwy na spersonifikowaną śmierć

  • kosiarz, kostucha – der Sensenmann; der Schnitter
  • szkielet – das Gerippe
  • spersonifikowana śmierć – Freund Hein

Łagodny sposób powiedzenia, że ktoś umarł

  • X zasnął na wieki. – X ist für immer eingeschlafen. / X ist entschalfen.
  • X udał się w ostatnią podróż. – X hat die letzte Reise angetreten.
  • Pan zabrał go/ją do siebie. – Der Herr hat ihn/sie zu sich genommen.
  • X odszedł od nas. – X ist von uns gegangen.
  • X pożegnał się z tym światem. – X hat das Zeitliche gesegnet.

Brutalny sposób powiedzenia, że ktoś umarł

  • kopnąć w kalendarz – ins Gras beißen
  • wąchać kwiatki od spodu – sich (Dat) die Radieschen von unten an-, besehen/betrachten
  • zdechnąć, wyciągnąć kopyta – verrecken
  • wykitować – abkratzen
  • zdechnąć – krepieren
  • zginąć – draufgehen
  • poświęcić, zabić, zniszczyć kogoś – jn/etw über die Klinge springen lassen

Słownictwo związane z cmentarzem

  • zostać pochowanym na cmentarzu – auf dem Friedhof begraben werden
  • pogrzeb – die Beerdigung
  • opłakiwać kogoś, nosić po kimś żałobę – trauern um +Akk
  • opłakiwać kogoś – beweinen + Akk
  • tęsknić za kimś – vermissen + Akk
  • płakać – weinen
  • składać kondolencje – kondolieren
  • zostać skremowanym – im Krematorium eingeäschert werden
  • pochować zmarłego – einen Toten beisetzen/beerdigen
  • trumna – der Sarg
  • grób – das Grab
  • urna – die Urne
  • wdowa, wdowiec – die Witwe, der Witwer
  • zmarły(a) (mężczyzna/kobieta) – der Verstorbene, die Verstorbene

Pozostałe słownictwo

  • być martwym, nieżywym – tot sein
  • zmarły(a), ofiara śmiertelna – der Tote, die Tote
  • zwłoki – die Leiche
  • umrzeć w zaawansowanym wieku – in hohem Alter sterben
  • umrzeć w wieku X lat – mit X Jahren sterben
  • umrzeć na (jakąś chorobę) – sterben an + D
  • popełnić samobójstwo – Selbstmord begehen
  • eutanazja – die Sterbehilfe
  • zginąć – umkommen
  • zginąć, umrzeć – ums Leben kommen
  • zabijać – töten
  • mordować – (er)morden
  • napisać testament – ein Testament schreiben/verfassen
  • zapisać coś komuś (w testamencie) – jm etw vermachen
  • pozostawić coś komuś w spadku – jm etw vererben
  • (o)dziedziczyć coś – etw erben

Spodobał Ci się ten wpis? Zapisz się koniecznie do Preclowej Poczty


Sprawa życia i śmierci; Dzień Wszystkich Świętych we Francji; Jak w Holandii upamiętnia się zmarłych; Niemieckie cmentarze; Jak w Niemczech upamiętnia się zmarłych?; Jak w Norwegii upamiętnia się zmarłych?; Jak w Rosji upamiętnia się zmarłych?; Jak w Szwecji mówi się o śmierci?; Przemijanie po angielsku; Dzień Wszystkich Świętych w Anglii

Źródła:
Wortschatz und mehr
Wörter und Sätze
Diana Korzeb

Od 10 lat pomagam moim kursantkom rozgadać się po niemiecku. Piszę bloga dla fanek języka niemieckiego. Więcej o mnie: kliknij tutaj.

Slide

Diana Korzeb

Od 10 lat pomagam moim kursantkom rozgadać się po niemiecku. Piszę bloga dla fanek języka niemieckiego. Więcej o mnie: kliknij tutaj.

Autorka: Diana Korzeb
11 komentarzy