Jak co tydzień postaram się Wam przybliżyć kolejne zagadnienie gramatyczne. Dziś zaczynam serię wpisów o niemieckich przypadkach. Wiele osób uczących się niemieckiego ma z nimi problem, są przyzwyczajeni do „bezprzypadkowego” angielskiego i trochę trudno im na początku ogarnąć te wszystkie dativy i akkusativy. Moja złota rada? Nie zabierajcie się od razu za wszystko, rozbijcie sobie naukę przypadków na mniejsze części, a nie będą się Wam tak bardzo mieszały.
Na początek mini teoria na zachętę. Ze szkoły możecie pamiętać, że w języku polskim mamy 7 przypadków. W języku rosyjskim 6, a w fińskim podobno aż 15 (jeśli się pomyliłam, to koniecznie mnie poprawcie!)! No i spójrzmy teraz na niemiecki: mamy tu raptem 4 przypadki. Jeden znacie z rozpędu. 1 występuje dosyć rzadko (poznaje się go zazwyczaj na trochę wyższym poziomie), zostają więc 2 do opanowania. Czy dzień nie robi się od razu jaśniejszy i piękniejszy ;)?
Które wyrazy odmieniają się w języku niemieckim przez przypadki?
W języku polskim są to przede wszystkim rzeczowniki (kot, kocie, kotu itp), w języku niemieckim rzeczowniki prawie się nie odmieniają, odmieniają się na pewno: rodzajniki określone (der, dem, die, das itp), rodzajniki nieokreślone (ein, einen, eine, einem, eines itp), zaimki dzierżawcze (meiner, deinem, ihres itp), przeczenie kein (keinem, keine itp), liczebniki (eine, einen itp), zaimki osobowe (ich, mir, uns) i przymiotniki (guter, gutes, gutem itp). Przymiotnikami zajmiemy się innym razem.
Niemiecki Nominativ
To jest ten przypadek, który znacie i nie musicie się go praktycznie w ogóle uczyć. Wszystkie wyrazy w słowniku są podane w Nominativie: der Hund, die Frau, das Haus, die Eltern. bardzo nie lubię tłumaczenia nazw niemieckich przypadków na polski, bo te nasze przypadki się nie pokrywają, ale z Nominativem nie ma aż takiego problemu: to odpowiednik naszego mianownika. W mianowniku stoi zawsze podmiot, czyli osoba, rzecz, „coś”, co wykonuje jakąś czynność w zdaniu:
a) Der Hund bellt den ganzen Tag. Pies szczeka cały dzień.
b) Die Frau arbeitet im Büro. Kobieta pracuje w biurze.
c) Das Haus ist sehr schön. Dom jest bardzo ładny.
d) Die Eltern sind Informatiker. Rodzice są informatykami.
Kolejność wyrazów w zdaniu niemieckim jeszcze się na blogu pojawi, póki co przypominam tylko, że podmiot w zwykłych zdaniach jest zawsze tuż przed albo tuż po orzeczeniu (czasowniku). To nie jest taka 100% dokładna reguła, ale taka bardziej ogólna i na początek wystarczy ;).
Nominativ odpowiada w języku niemieckim na pytania wer? (kto?) i was? (co?). Żeby się nie pogubić zadawajcie sobie na początku obydwa pytania razem, nawet jeśli pytacie o zwierzęta [zdanie a)] lub rzeczy [zdanie c)]. Poniżej tabelka-przypomnienie jak te wszystkie wspomniane przeze mnie na początku wyrazy wyglądają w Nominativie. Zaimek dzierżawczy (mój, nasz) jest dwa razy, żebyście zapamiętali, że wszystkie zaimki dzierżawcze (mein, meine, ihr, ihre itp) odmieniają się w ten sam sposób.
Niemiecki Akkusativ
Po Nominativie drugi najprostszy przypadek w języku niemieckim. Wg kolejności jest przypadkiem czwartym, ale często podaje się go na początku, bo jest po prostu łatwy. Nie wierzycie? To posłuchajcie.
Akkusativ odpowiada na pytania wen? (kogo?) was? (co?). Na początku poznacie mnóstwo niemieckich czasowników, które będą odpowiadały na te pytania i to nimi na początku się zajmiemy. W Akkusativie stoi dopełnienie, czyli zazwyczaj wyrazy w środku zdania, są to rzeczowniki razem ze wspomnianym wcześniej towarzystwem. Zanim przejdziemy do zdań, spójrzcie na tabelkę. Co się zmieniło?
Tak jak widać, zmienił się rodzajnik/zaimek/przeczenie tylko w rodzaju męskim, reszta jest bez zmian! I wszędzie jest tak samo – doszła (męska ;)) końcówka -en. Jak to wygląda w praktyce?
a) Ich sehe den Hund. Widzę (kogo?co?) psa.
b) Timo heiratet seine Freundin. Timo poślubi (kogo?co?) swoją dziewczynę.
c) Wir bauen ein Haus. Budujemy (kogo?co?) dom.
d) Ihr besucht oft unsere Eltern. Odwiedzacie często (kogo?co?) naszych rodziców.
Na rozgrzewkę dwa małe ćwiczenia:
1. Ergänze (Uzupełnij):
a) Ich kaufe () Buch.
b) () Vater arbeitet bei BMW.
c) () Julia und Saskia haben () Bruder.
d) Wann kommt () Tante zurück?
e) Du liest () Zeitung.
2. Übersetze (Przetłumacz):
a) Steffi poślubi swojego chłopaka.
b) Czy macie psa?
c) Nie mamy psa.
d) Mamy kota.
e) Potrzebuję jeden zeszyt.
To jest na razie część pierwsza jeśli chodzi o informacje dotyczące Akkusativu. Nie ma tego dużo więcej, ale chcę Wam powoli dawkować informacje, żeby się wszystko nie pomieszało. Za tydzień w środę podobnie porozmawiamy o Dativie. Dajcie znać, czy taka forma Wam odpowiada, czy jest zrozumiała. Jeśli chodzi o ćwiczenia na Akkusativ to znajdziecie je praktycznie w każdej książce do niemieckiej gramatyki. Ja od siebie niezmiennie polecam mój zeszyt ćwiczeń na Akkusativ – znajdziesz tam 10 ćwiczeń i łatwe słownictwo.
Jejaaaaa, jak ja tego nienawidzę…przyznaję się bez bicia: mieliśmy to w szkole i w trakcie sprawdzianów itp w 90 % strzelałam. 😀