Jak tam humory po zeszłotygodniowym wpisie o niemieckich przypadkach Nominativie i Akkusativie? Mam nadzieję, że udało mi się trochę rozjaśnić Wam w głowach, w jaki sposób ich używać. Dziś zajmiemy się przypadkiem numer trzy, czyli Dativem. Dla przypomnienia – jeśli chcecie się nauczyć poprawnie stosować niemieckie przypadki, to w pierwszej kolejności musicie nauczyć się niemieckich rodzajników, bez tego ani rusz. Jeśli nie będziecie ich znali, to automatycznie będziecie skazani na strzelanie, a ze strzelaniem jest tak, że albo się trafi, albo nie 😉 i zamiast powiedzieć „Pomagam twojej siostrze” możecie powiedzieć „Pomagam twoja siostra”, albo „Pomagam twój siostrę”. Komunikatywne? To zależy. Jak traficie na kumatego Niemca, to Was zrozumie, ale nie wszyscy są kumaci i nie wszyscy patrzą przychylnym okiem na obcokrajowców robiących całe życie te same błędy. Jeśli nie macie pomysłu, jak się zabrać za naukę rodzajników, to zajrzyjcie do wpisu Jak się uczyć niemieckich rodzajników?, mam nadzieję, że okaże się przydatny :). Przejdźmy do meritum.
Niemiecki Dativ
Tak jak wspomniałam, Dativ jest trzecim przypadkiem i odpowiada na pytania komu? (wem?) czemu? (wem?). Zarówno pytanie o rzecz, jak i o osobę jest takie samo, więc po niemiecku używamy tylko tego jednego. Co ważne nie chodzi tutaj o pytanie czemu? będące zamiennikiem pytania dlaczego? Podobnie jak z Akkustativem i tutaj jest sporo czasowników (bo to od nich głównie zależy przypadek w zdaniu), które odpowiadają na polskie pytania. Poniżej będzie kilka przykładów. W Dativie stoi dopełnienie, czyli zazwyczaj wyrazy w środku zdania, są to rzeczowniki razem z całym swoim towarzystwem, czyli wyrazami typu rodzajnik (dem/einer) czy zaimek dzierżawczy (meiner, ihrer). Na początek przypomnienie wyrazów odmienianych przez przypadki w Nominativie:
A teraz spójrzcie jak to się wszystko zmieniło w Dativie:
Przede wszystkim wyrazy rodzaju męskiego i nijakiego są takie same. Zupełnie jak zaimek pytający, słówko pytające wem? (oznaczające komu? czemu?). Wyrazy rodzaju żeńskiego dostały wszędzie dodatkową literkę –r jak Brygada RR (babki zamieniły się w mini-super bohaterów ;)), a co do Dativu w liczbie mnogiej to tam prawie zawsze wszystko kończy się na –n (WYJĄTKOWO również rzeczowniki!!), ta zasada będzie obowiązywać również potem, jak się będziecie uczyć odmiany przymiotników przez przypadki.
Tak a propos z ciekawostek. Wiecie, które rzeczowniki nie dostają tego -n w liczbie mnogiej w Dativie? Ano, takie, które na -n już się kończą (Nominativ die Eltern; Dativ den Eltern; nie ma czegoś takiego jak den Elernn) i takie, które w liczbie mnogiej kończą się na -s, bo spróbujcie wymówić den Hotelsn. Ja wiem, że dużo osób się z niemieckiej wymowy nabija, no ale BEZ PRZESADY ;). Kilka przykładów:
a) Er gibt Geld einem Mann. On daje pieniądze (komu? czemu?) mężczyźnie.
b) Seine Nachbarin hilft meiner Mutter. Jego sąsiadka pomaga (komu?czemu?) mojej mamie.
c) Die Lehrerin gratuliert dem Kind. Nauczycielka gratuluje (komu?czemu?) dziecku.
d) Der Reiseführer zeigt unseren Freunden Berlin. Przewodnik pokazuje (komu?czemu?) naszym przyjaciołom Berlin.
Zwróćcie uwagę, że przyjaciel, przyjaciele to po niemiecku der Freund, die Freunde, ale ponieważ Dativ mnoga wszystko na -n to i przyjaciele dostali dodatkowy mały gadżet w postaci dodatkowej litery.
Na rozgrzewkę dwa małe ćwiczenia:
1. Ergänze (Uzupełnij):
a) Ich helfe () Schwester.
b) () Frau dankt () Briefträger.
c) () Professor hört () Studentinnen zu.
d) () gratulierst du?
e) () Bruder zeigt () Mädchen Hamburg.
2. Übersetze (Przetłumacz):
a) Dziękujemy jego wujkowi.
b) Komu pomaga twoja babcia?
c) Wasi dziadkowie pokazują swoim wnukom swój album ze zdjęciami.
d) Marcus daje sprzedawcy pieniądze.
I jak? Nie było chyba tak strasznie? To jest na razie taki pierwszy stopień wtajemniczenia, jeśli chodzi o niemieckie przypadki. Dajcie znać w komentarzach, czy wpis był pomocny i czy z niego skorzystaliście. Przyznam szczerze, że dużo łatwiej mi się to opowiada niż opisuje.
Jeśli zastanawiacie się nad sposobami nauki niemieckich rodzajników to poczytajcie wpis u Magdy, podała u siebie kilka ciekawych sposobów (bo o standardowych sposobach jak przerobienie dużej liczby ćwiczeń nie trzeba chyba wspominać, prawda ;)?).
Dziękuję za wpis. Bardzo pomocny. Trochę lepiej rozumiem niemieckie przypadki i nie wydają mi się już aż tak straszne. Wiem, że muszę wykonać jeszcze dużo ćwiczeń, ale jest nadzieja.